Dé Fries bestaat niet

Mienskipsman Aad van der Burg

Inspiratie

Door Habtamu de Hoop ontdekte Johan Derksen dat Friezen een divers volk zijn. Voor kenniscentrum Tûmba aanleiding om met provinciegenoten in gesprek te gaan over hun Friese identiteit. Deze week vertelt mienskipsman Aad van der Burg (70) zijn verhaal.

Mienskipsman Aad van der Burg poseert voor het logo van het Fries Verzetsmuseum

Zijn leven in Friesland, daar kan hij over vertellen. Maar de Friese identiteit? ,,Máxima had gelijk toen ze zei dat dé Nederlander niet bestaat en dat geldt voor Friezen net zo goed’’, stelt Aad, die in Easterlittens woont. ,,Want wat is nou een Fries?’’ Zelfs na bijna een halve eeuw in deze provincie heeft hij daar geen antwoord op. ,,Met termen als stug, nuchter of gemoedelijk kan ik niet zoveel. Als er al iets als een volksaard bestaat, dan zie ik dat niet. Elk mens is anders en waar je ook geboren bent en woont, we zijn allemaal een optelsom van onze eigenaardigheden. Het meest Friese dat ik dagelijks ervaar, is vooral die mooie taal.’’

Hij spreekt zelf vloeiend Fries. Slechts een licht accent geeft weg dat hij ooit een andere tongval had. ,,Vroeger dachten provinciegenoten dat ik een Rotterdammer was. Nu schatten ze me in als een Noord-Hollander, dus ik ben al wat opgeschoven’’, lacht Aad, die oorspronkelijk uit Berkel en Rodenrijs komt. Toen hij als twintiger naar Leeuwarden kwam, deed hij al snel een cursus Fries. ,,Dat lijkt in de stad geen noodzaak, maar ik werkte in het agrarisch onderwijs en had vooral plattelandsjeugd in de klas. Leerlingen en collega’s reageerden positief op mijn pogingen om Fries te spreken. De taal werd me steeds meer eigen, helemaal toen ik een Friestalige partner kreeg en we besloten om samen in het Fries verder te gaan.”

Meer sociale verbinding

Volgens zijn familie in de Randstad is Aad flink ‘verfriest’. Voelt hij zichzelf intussen ook Fries? Zijn antwoord komt na een korte overpeinzing: ,,Ik voel me thuis in Friesland. Het is een prachtige provincie en ik heb het hier goed met de mensen om me heen. Het gevoel van mienskip past bij mij. Naast mijn werk in het onderwijs – als leerkracht en directeur – ben ik altijd sociaal-maatschappelijk betrokken geweest. En overal in Friesland heb ik welwillende mensen ontmoet, of ik nou actief was voor het Frysk Anti-Faksisme Komitee, de kaatssport of voor Doarpsbelang Easterlittens. Samen dingen voor elkaar krijgen, dat is wat een samenleving maakt.’’

Daarom is de volledig ingeburgerde Fries sinds zijn pensioen nog altijd breed actief. Van Verzetsmuseum tot Friese stinzenflora en van Park Vijversburg in Tytsjerk tot MFC De Jister in eigen dorp: Aad is erbij betrokken. ,,En ik draag de eretitel wakmeester’’, vertelt hij. ,,Niet voor de Elfstedentocht die ik twee keer schaatste, maar bij het clubje dorpelingen waarmee ik me regelmatig onderdompel in de Franekervaart. Zelfs als er ijs ligt. Dan heb ik de taak om een dompelwak te hakken op een plek waar schaatsers er geen last van hebben.’’

Mienskipsman Aad van der Burg poseert voor het logo van het Fries Verzetsmuseum

"Samen dingen voor elkaar krijgen, dat is wat een samenleving maakt."