Hoewel asielzoekers niet naar Grou zullen komen, roepen de naam en de oorspronkelijke functie van het gebouw merkwaardig genoeg wel beelden op van vluchtelingen. Dagelijks wagen tientallen mensen de oversteek naar Griekenland, Malta of de zuidkust van Spanje, in wrakke vaartuigen en rubberbootjes. Gezinnen op de vlucht voor oorlog en natuurgeweld. Daarvoor betalen ze vaak een hoge prijs, en niet alleen een financiële. Veel vinden de dood in de gevaarlijke wateren van de Middellandse Zee. En als het ze lukt de barrières van Fort Europa over te komen, worden ze opgepakt en onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten in kampen.
Ruim vijf eeuwen geleden verscheen het gedicht ‘Das Narrenschiff’. Het gaat over 111 narren die reizen naar een onbekend land. In artistieke en filosofische verklaringen ervan staat het gedicht voor mensen die niet passen in de samenleving en overboord moeten worden gegooid. Ze zijn gedoemd tot een rondzwervend bestaan, zonder thuis en nergens welkom. Illegalen, staatlozen, uitgeslotenen. De Duitse schrijver en maatschappijcriticus Hans Magnus Enzensberger (1929-2022) maakt een vergelijking met Europa als een reddingsboot. Europeanen doen alsof ze daarin ronddobberen en de drenkelingen erom heen uit zelfbehoud moeten weren. Maar Europa is geen armzalige sloep, maar een cruiseschip.
Europa: geen sloep maar een cruiseschip
Het Aquaverium in Grou krijgt nieuwe eigenaars (Friesch Dagblad, 1 juli). Het gezichtsbepalende pand langs de A32, gebouwd als watersportbeurs, verloor in 2018 haar officiële functie en deed nog een aantal jaren dienst als winterstalling. In het geruchtencircuit, ongetwijfeld aangewakkerd door sociale media, zeggen mensen dat er een asielzoekerscentrum gevestigd zal worden. De nieuwe eigenaars spreken dit tegen.
"Er heerst een grimmig klimaat in Nederland. Veel mensen voelen zich niet gehoord en evenveel zijn niet welkom in ons land."
Vluchtelingen, asielzoekers en illegalen staan in het brandpunt van de Nederlandse politiek. Het nu demissionaire kabinet wilde de ‘strengste asielwetten ooit’ invoeren, ondanks vraagtekens bij de uitvoerbaarheid ervan en protest vanuit de maatschappij. Dat leidde vorige week tot een dieptepunt in de Tweede Kamer, toen twee asielwetten werden aangenomen die illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar stelt. Een dag later een nieuw dieptepunt. Het gemeentebestuur van Coevorden maakte bekend, na een aantal dagen met rellen en brandstichtingen in de stad, dat ze veertien minderjarige statushouders, meisjes van 15 tot 18 jaar, niet gaat opvangen.
Er heerst een grimmig klimaat in Nederland. Veel mensen voelen zich niet gehoord en evenveel zijn niet welkom in ons land. Maar de niet gehoorde en de niet welkome mensen zijn lotgenoten. En daarmee ook bondgenoten. Slachtoffers van de politiek en falend (en op Europees niveau repressief) beleid. Wat dat betreft zou het mooi zijn als het Aquaverium wel een asielopvang wordt. Het gebouw als een symbool van een ark die mensen in veiligheid heeft gebracht en waar mensen ongeacht afkomst welkom zijn.
Geschreven door onze medewerker Harry Prins
